Οι αλλαγές και οι παγίδες στον τρόπο που θα υποβάλουμε φέτος τις φορολογικές δηλώσεις

Γράφει ο Απόστολος Αλωνιάτης
 
Οικονομολόγος - Φοροτεχνικός, Α. Αντιπρόεδρος του Ινστιτούτου Οικονομικών & Φορολογικών Μελετών (Ι.Ο.ΦΟ.Μ), Οικονομικός Διευθυντής της PROSVASIS AEBE, Συγγραφέας
 

Με μικρές, αλλά σημαντικές αλλαγές κυκλοφόρησε το έντυπο Ε1 της φορολογίας φυσικών προσώπων. Στα προβλήματα που είχαμε επισημάνει σε παλιότερο σημείωμα μας , που αφορούν την υποχρεωτική υποβολή από τους  δεκαοκτάρηδες φορολογικής δήλωσης είτε έχουν εισόδημα είτε όχι και την υποχρεωτική αναγραφή όλων των εισοδημάτων την φορολογική δήλωση και συγκεκριμένα στο πίνακα 6, το υπουργείο έρχεται με τους νέους κωδικούς που έχει θεσπίσει να περάσει από την ανάκριση της διασταύρωσης και τους ιδιοκτήτες , και όχι μόνο, ακινήτων.

Οι αλλαγές και οι παγίδες.

1. Οι νέοι που πέρασαν το 18ο έτος της ηλικίας τους, είτε αποκτούν εισόδημα είτε όχι θα πρέπει να υποβάλουν φορολογική δήλωση  υποχρεωτικά. Όπως είναι κατανοητό φορολογική δήλωση υποχρεωτικά θα υποβάλλουν όλοι όσοι είναι πάνω από 18. Σε αυτή την κατηγορία εμπίπτουν

και όσοι είχαν πέρυσι απαλλαγή από την υποχρέωση υποβολής φορολογικής δήλωσης, δηλαδή όσοι είχαν εισόδημα κάτω από 3.000 ευρώ και οι κάτοικοι εξωτερικού που από την 1.1.2011, αν δεν αποκτούσαν εισόδημα στην Ελλάδα , δεν είχαν την επιβάρυνση των αντικειμενικών δαπανών διαβίωσης.
Πρέπει να επισημάνουμε εδώ ότι το υπουργείο οικονομικών με τον νόμο  4141/2013, τροποποιήθηκε το άρθρο 28 του ν.4110/2013 που καθόριζε ότι από 1.1.2013, οικονομικό 2014, «η ελάχιστη ετήσια αντικειμενική δαπάνη του φορολογούμενου ορίζεται σε τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ προκειμένου για τον άγαμο και σε πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ για τους συζύγους που υποβάλλουν κοινή δήλωση εφόσον δηλώνεται πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα»  και πλέον η διάταξη αυτή ισχύει για δηλώσεις που υποβάλλονται από το οικονομικό  έτος 2013 και μετά (χρήση 2012). Συνεπώς, στους υπόχρεος άνω των 18 ετών που υποβάλλουν φέτος για πρώτη φορά δήλωση εισοδήματος (οι οποίοι δεν έχουν τεκμαρτό ούτε πραγματικό εισόδημα) δεν θα εφαρμοστεί η ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη.

Βέβαια για να είμαστε σίγουροι ότι οι νέοι αυτοί δεν θα πληρώσουν φόρο βάσει της αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης, θα πρέπει και το υπουργείο οικονομικών να κάνει δεκτό με απόφαση του, ότι μικροποσά από τόκους καταθέσεων, δεν θα θεωρηθούν εισόδημα. Μην ξεχνάμε ότι αρκετοί από τους μαθητές ή φοιτητές που φέτος θα κληθούν να  υποβάλουν φορολογική δήλωση, είναι συνδικαιούχοι τραπεζικών λογαριασμών είτε γιατί οι παππούδες τους έχουν ανοίξει κάποιο λογαριασμό, είτε γιατί έχουν κάποιο λογαριασμό με τους γονείς τους , ειδικά οι φοιτητές που σπουδάξουν σε άλλη πόλη από αυτή τις κατοικία τους.

Όσοι υποβάλουν για πρώτη φορά φορολογική δήλωση θα πρέπει να τσεκάρουν τους κωδικούς 327 – 328 του πίνακα 2.

2. Στον πίνακα 2 προστέθηκα οι κωδικοί 019 – 020  «Είστε επιτηδευματίας που φορολογείται με βάση τις διατάξεις του άρθρου 45 ΚΦΕ». Ο κωδικός καθιερώθηκε προκειμένου να έχουν  εφαρμογή των διατάξεων του τελευταίου φορολογικού νόμου, δηλαδή  να έχουν ευνοϊκότερη μεταχείριση όσον αφορά στο τέλος επιτηδεύματος, όσοι αμείβονται με μπλοκάκι αλλά είναι στην ουσία μισθωτοί. Οι συγκεκριμένοι φορολογούμενοι θα πληρώσουν και φέτος τέλος επιτηδεύματος 500 ευρώ σε αντιδιαστολή με τους ελεύθερους επαγγελματίες για τους οποίους το τέλος επιτηδεύματος αυξήθηκε σε 650 ευρώ. Θα πρέπει να σημειώσουμε εδώ, ότι πέρα από τον ίδιο τον νόμο που ορίζει τις προϋποθέσεις για να χαρακτηριστεί κάποιος ελεύθερος επαγγελματίας ή επιτηδευματίας , από φορολογική άποψη πάντα, ως μισθωτός, δυο και πλέον μήνες μετά την ψήφιση του σχετικού νόμου, το υπουργείο οικονομικών δεν έχει εκδώσει καμία ερμηνευτική εγκύκλιο για την σωστή εφαρμογή του νόμου.

3. Για την αποφυγή των προβλημάτων που δημιουργήθηκαν σχετικά με την απαλλαγή όσων έχουν απαλλαγή από το τέλος επιτηδεύματος, επειδή πλησιάζουν το έτος συνταξιοδότησης , στον πίνακα 2 προστέθηκαν οι κωδικοί 027-028 «Ασκείται εμπορική επιχείρηση και γεννηθήκατε μέχρι την 31-12-1950». Ο κωδικός αυτός καθιερώθηκε προκειμένου να εξαιρεθούν αυτόματα από το τέλος επιτηδεύματος όσοι επιτηδευματίες απέχουν τρία χρόνια από τη συνταξιοδότησή τους. Ως έτος ηλικίας συνταξιοδότησης θεωρείται το 65ο.

4. Ένα από τα προβλήματα που υπήρχαν στο περσυνό έντυπο Ε1, αυτό που αφορά την επιβάρυνση των εισοδημάτων από ενοίκια, με τον συμπληρωματικό φόρο. Στον πίνακα 4Ε, Εισόδημα από Ακίνητα «έσπασε» ο κωδικός που αφορούσε τις κατοικίες πάνω από 300 τ.μ. σε τέσσερεις κωδικούς, ώστε να μπορεί να γίνει η εφαρμογή της διάταξης του νόμου που θέλει να βαρύνονται με  συμπληρωματικό φόρο 3% και οι εμπορικές και επαγγελματικές μισθώσεις.

H νέα διάταξη των κωδικών είναι:

Οι κωδικοί 175-176 διευρύνονται και ο φορολογούμενος καλείται να δηλώσει όχι μόνο το ακαθάριστο εισόδημα κατοικιών πάνω από 300 τ.μ. η κάθε μία, αλλά και το ακαθάριστο εισόδημα από επαγγελματικές και εμπορικές μισθώσεις.

Προστέθηκε νέος κωδικός 177-178 όπου ο φορολογούμενος καλείται να δηλώσει και το ακαθάριστο εισόδημα κατοικιών επιφάνειας μέχρι και 300 τ.μ, αστικών μισθώσεων αποθηκών και χώρων στάθμευσης ανεξαρτήτως επιφανείας. 

5. Στον πίνακα Στον πίνακα 5 ο κωδικός 205 (πέρυσι) στον οποίο ο φορολογούμενος καλούνταν να δηλώσει τον αριθμό παροχής ηλεκτρικού ρεύματος μόνο για την κύρια κατοικία του, διευρύνεται και καθιερώνονται τρεις κωδικοί , 204-205-206 στους οποίους πρέπει να δηλωθεί ο αριθμός παροχής ηλεκτρικού ρεύματος κύριας κατοικίας αλλά και δευτερευουσών κατοικιών (εξοχικά) . Στις περυσινές δηλώσεις η καταγραφή του αριθμού παροχής ηλεκτρικού ρεύματος είχε προαιρετικό χαρακτήρα.

Στόχος η διασταύρωση των αρχείων της ΔΕΗ με αυτά της ΓΓΠΣ από το Ε9 και τις αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης του ίδιου του πίνακα 5, και οι «ανακάλυψη» μέσω των διασταυρώσεων των αληθινών τετραγωνικών των κατοικιών. Εδώ θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η ΔΕΗ, θεωρητικά έχει περισσότερα τετραγωνικά από αυτά που δηλώνονται τόσο στο Ε9, όσο και σαν αντικειμενική δαπάνη διαβίωσης, μιας και στους καταλόγους της υπάρχουν όλοι οι ηλεκτροδοτούμενοι χώροι, χώροι και τετραγωνικά που σε πολλές περιπτώσεις δεν έχουμε την υποχρέωση να τους δηλώσουμε στο Ε9 ή στο Ε1 (π.χ. μπαλκόνια, κήποι κ.λπ).

6. Στον πίνακα 5 και στην αντικειμενική δαπάνη που αφορά τα σκάφη αναψυχής (περίπτωση δ), καθιερώνονται νέοι κωδικοί 844 και 845 στους οποίους οι φορολογούμενοι που έχουν στην κατοχή τους σκάφη αναψυχής καλούνται να δηλώσουν τον ΑΦΜ του κύριου ή του κατόχου του σκάφους. Πέρυσι στη δήλωση ο φορολογούμενος σημείωνε μόνο το όνομα του σκάφους και όχι τον ΑΦΜ του ιδιοκτήτη.

7. Στον πίνακα 6 ο κωδικός που θα πρέπει να αναγραφούν όλα τα  είναι ο 659-660 ο οποίος υπήρχε και στο περυσινό έντυπο αλλά φέτος σε αυτών είμαστε υποχρεωμένοι να δηλώσουμε υποχρεωτικά όλα τα σχετικά εισοδήματα.

Όλα τα φυσικά πρόσωπα (μισθωτοί, συνταξιούχοι, ελεύθεροι επαγγελματίες, επιτηδευματίες, αγρότες, εισοδηματίες) για πρώτη φορά υποχρεούνται να δηλώσουν τα εισοδήματα από τόκους καταθέσεων και χρεογράφων (ομόλογα, REPOS, αμοιβαία κεφάλαια) κέρδη από μερίσματα καθώς και αμοιβές μελών Δ.Σ. εταιρειών που αποκτήθηκαν το 2012. Τα εισοδήματα αυτά, θα προστεθούν στα λοιπά εισοδήματά του προκειμένου να υπολογιστεί η ειδική εισφορά αλληλεγγύης.

Να σημειώσουμε εδώ ότι για τον υπολογισμό της έκτακτη εισφορά εξαιρούνται και δεν προσμετρώνται τα εισοδήματα των προσώπων που είναι ολικώς τυφλοί, καθώς και των προσώπων που παρουσιάζουν βαριές κινητικές αναπηρίες σε ποσοστό από ογδόντα τοις εκατό (80%) και άνω, τα εισοδήματα που προέρχονται από αποζημίωση απόλυσης (παρ. 1 του άρθρου 14) και η παροχή που καταβάλλεται εφάπαξ από τα ταμεία προνοίας και τους άλλους ασφαλιστικούς οργανισμούς στους ασφαλισμένους και τις οικογένειες τους, το εφάπαξ βοήθημα που παρέχεται σε δημόσιους υπαλλήλους και βοηθητικό προσωπικό λόγω εθελουσίας εξόδου από την υπηρεσία με παραίτηση, καθώς και τα εφάπαξ βοηθήματα, (περίπτωση  γ' της παραγράφου 4 του άρθρου 45 του Κ.Φ.Ε). Επίσης, εξαιρούνται από την υποχρέωση καταβολής ειδικής εισφοράς οι μακροχρόνια άνεργοι που είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ, καθώς και όσοι λαμβάνουν επίδομα ανεργίας από τον εν λόγω οργανισμό, εφόσον κατά το χρόνο της βεβαίωσης δεν έχουν πραγματικά εισοδήματα.

Από την υποχρέωση καταβολής ειδικής εισφοράς εξαιρούνται, επίσης, οι μακροχρόνια άνεργοι ναυτικοί που είναι εγγεγραμμένοι στους καταλόγους προσφερομένων προς ναυτολόγηση του Γραφείου Ευρέσεως Ναυτικής Εργασίας (Γ.Ε.Ν.Ε.), στους οποίους συμπεριλαμβάνονται και οι σχετικοί κατάλογοι των Λιμενικών Αρχών που λειτουργούν ως παραρτήματά του, καθώς και όσοι λαμβάνουν επίδομα ανεργίας από τον εν λόγω Φορέα, εφόσον κατά το χρόνο βεβαίωσης δεν έχουν πραγματικά εισοδήματα.

¨Όσοι φορολογούμενοι έχουν εισοδήματα από τις περιπτώσεις που εξαιρούνται, πρέπει να αναγραφούν στους κωδικούς  57 -658.

8. Στον πίνακα 7, στις φοροαπαλλαγές , προστέθηκαν  νέοι κωδικοί 077-078 που αφορούν τις δαπάνες αποκατάστασης ακινήτων και οι κωδικοί 039 – 040 όπου δηλώνονται οι δαπάνες αποκατάστασης διατηρητέων.

9. Λόγω της παρακράτησης από την 1.1.2012, από τους μισθούς και τις συντάξεις που είναι πάνω από 12.000, της έκτακτης εισφοράς , στον πίνακα 8 προστέθηκαν οι κωδικοί 333 – 334 όπου θα αναγραφεί το ποσό που έχει παρακρατηθεί, ώστε να αφαιρεθεί από την συνολική εισφορά.

10. Πέρα από το ΑΦΜ, που καθιερώθηκε να συμπληρώνεται από πέρυσι ,  όσων προστατευόμενων μελών βαρύνουν τον φορολογούμενο, και έχουν  ΑΦΜ, για φέτος στον πίνακα 9 πρέπει να συμπληρώσουμε και το ΑΜΚΑ των προστατευόμενων μελών.

Αυτοί είναι οι νέοι κωδικοί και οι νέες υποχρεώσεις των φορολογουμένων για τις φορολογικές δηλώσεις του οικονομικού έτους 2013.

Υ.Γ. Το αναφέρουμε και στο σημείωμα μας, θέλουμε όμως να το τονίσουμε και στην κατακλείδα μας. Ο νόμος 4110/2013 δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 20.1.2013. Ήδη τροποποιήθηκε με τον νόμο 4141/2013 που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 5.4.2013. Έχουν περάσει δυο ολόκληροι μήνες από την δημοσίευση του 4110/2013, είμαστε σε περίοδο φορολογικών δηλώσεων , θεωρητικά έχουν αρχίσει να υποβάλλονται από 1.2.2013, και μέχρι σήμερα δεν έχει εκδοθεί καμία ερμηνευτική εγκύκλιο.

Οι επιχειρήσεις όμως έχουν σε εκκρεμότητα:

Α) Τι θα γίνει με τις ασφαλιστικές εισφορές των επιτηδευματιών και των μελών νομικών προσώπων. Σε περίπτωση συμμετοχής σε περισσότερες εταιρίες που θα καταχωρούνται σαν δαπάνη;

Σε περίπτωση ύπαρξης ατομικής επιχείρησης και  συμμετοχής σε εταιρία, σε ποια βιβλία θα καταχωρηθεί η δαπάνη;

Β) Τι θα γίνει με τις βεβαιώσεις από τις τράπεζες, τους ασφαλιστικούς φορείς και γενικά τους φορείς που έχουν δώσει σε φορολογούμενους βοηθήματα ή χρηματικές ενισχύσεις. Πια από αυτά θα θεωρηθούν εισόδημα για τον υπολογισμό της έκτακτης εισφοράς;

Γ) Τι θα γίνει τελικά με τους «μπλοκάκιδες»;

Μερικά από τα ερωτήματα που θα έπρεπε το υπουργείο να έχει δώσει λύση. 

Πηγή:   newmoney.gr